گزارشی از دعاوی ایران علیه آمریکا در دیوان بین المللی لاهه(سال 1384) / قسمت اول
24 جولای 2015
آمریکا و ایجاد موانع برای انقلاب اسلامی ایران
بعد از پيروي انقلاب اسلامي دولت مردان جمهوري اسلامي قراردادهاي نظامي ايران با كشور ايالات متحده آمريكا را پيگير شدند كه مقداري زيادي سلاح و قطعات مربوط به هواپيما و بالگرد هاي گوناگون ترابري و جنگي توسط دولت شاه خريداري شده بود ولی آمريكا بواسطه پيروزي انقلاب آنها را در كشور خود نگهداري كرد و از ارسال آنها جلوگيري بعمل آورد و این امر را علني ننمود. تا اينكه در تاريخ 13 آبان ماه 1358 هـ . ش سفارت آمريكا توسط دانشجويان پيرو خط امام تسخير گرديد و 52 نفر از نيروهاي آمريكايي كه مشغول جاسوسي بودند به گروگان گرفته شدند در آن زمان دولت آمريكا به صورت رسمي از صدور اموال نظامي و غير نظامي جلوگيري نمود.
آمريكا براي آزادي گروگانهاي خويش تلاش فراواني نمود تا آنكه پس از 444 روز با وساطت دولت جمهوري دموكراتيك و مردمي الجزائر و تصميم جمهوري اسلامي ايران آنان آزاد گرديدند اما قبل از آن توسط دولت الجزاير بيانيه مشتركي (كه مورد تأييد ايران و ايالات متحده آمريكا قرار گرفته بود) در مورخ 29/10/1359 هـ . ش (19 ژانويه 1981 ميلادي) صادر گرديد.
در اين بيانيه دولت آمريكا موظف گرديد اموال و سلاح هاي بلوكه شده ايران را مطابق قوانين آمريكا برابر قبل از نوامبر 1979 ميلادي برگرداند. اما با گذشت دو سال، دولت آمريكا به تعهدات خود عمل ننموده تا آنكه وزارت دفاع و پشتيباني نيرو هاي مسلّح ج.ا.ا در مورخ 04/10/1360 هـ . ش شكايت خود را به ديوان داوري بين المللي در كشور هلند ارائه نمود.
دفاع حقوقی جمهوری اسلامی درلاهه و اموال نظامی بلوکه شده توسط آمریکا
طرح دعاوي و طلب هاي دولت ايران در قالب قرارداد «B1» (دعاوي دولت علیه دولت ديگر) مطرح شد و لكن چون در اين قالب شكايت هاي ديگر وجود داشت اين دعوي به «B61» معروف گرديد كه بخشي از آن در قالب طرح «A15» به ثمر رسيد.
مبلغ سلاح هاي خريداري شده از 48 شركت اسلحه سازي در كشور آمريكا حدود 300.000.000 دلار مي باشد كه با محاسبه 10% تورم ساليانه قراردادها تا تاريخ 19 ژانويه 1981 ميلادي به مبلغ 500 ميليون دلار رسيده است.
معاونت حقوقي وزارت دفاع با پيگيريهاي متعدد و مداوم و تشكيل زيربناي قضاوت و به ثبت رساندن ادعاي مالكيت خود نسبت به سلاح هاي خريداري شده طي 22 سال گذشته آمريكا را در سال 1383 شمسي به ديوان كشاند ولی با اعتراض و درخواست تأخير به شهريور ماه 1384 – محول گرديد كه در آن تاريخ دادگاه تشكيل شد. به همين منظور هيئت جمهوري اسلامي عازم هلند(دادگاه لاهه )گرديد.
- تاريخ اعزام : 17/06/1384
- تاريخ مراجعت: 03/07/1384
- هدف: طرح و اثبات دعاوي و طلب هاي ايران از آمريكا
- مقصد: ديوان داوري بين المللي لاهه
ترکیب هيئت اعزامي
- معاون حقوقي و بين الملل و امور مجلس
- مديركل قراردادها و دعاوي بين الملل
- مدير دعاوي بين المللي
- كارشناس ارشد
- معاونت خريد و پيمانها (شاهد در دادگاه)
- نماينده شركت
- كارشناس قراردادها
- مديرعامل سابق شركت (شاهد در دادگاه)
- كارشناس شركت (شاهد در دادگاه)
- كارشناس وزارت
- مسئول لجستيك
- كارشناس ارشد حقوقي وزارت
- كارشناس ارشد حقوقي وزارت
- كارشناس حقوقي وزارت
- نماينده دفتر خدمات حقوقي بين الملل رياست جمهوري
- نماينده حفاظت و اطلاعات
- نماينده سازمان عقیدتي سياسي
- حسابرس بين المللي و مشاور ارشد
مقصد:هلند-دادگاه لاهه
در مورخ 17/06/84 هـ . ش ساعت 6:30 صبح پنجشنبه به همراه گروه با شركت هواپيمايي IRAN AIR حركت و ساعت 12 (به وقت محلي 14:30) به فرودگاه آمستردام وارد شديم.
از فرودگاه تا لاهه 45 كيلومتر فاصله است. ساعت 5 بعد از ظهر در منزلي سه طبقه در خيابان BELLAWISTA در نزديكي دريا در شهر لاهه سكونت گزيديم. اين منزل داراي سيزده اطاق در سه طبقه به همراه سرويس مستقل و آشپزخانه بود كه بنا بود هر كس 56 يورو اجاره دهد و هزينه غذاي هر كس بعهده خود بود. عصر روز اول برنامه نماز و جلسات را تنظيم نموديم.
هيئت همراه ومعارف دینی
هر روز نماز مغرب و عشاء به جماعت در اتاقي كه مقداري بزرگتر از بقيه اطاقها بود ساعت 8:30 تا ساعت 10:30 شب برگزار مي شد. بعد از دو نماز و دعا حدود يك ساعت و بيست دقيقه مطالب ذيل بيان می گرديد:
- تعامل با اهل كتاب (طهارت و نجاست)
- آشنايي با نمازها
- پرسش و پاسخ
- بيان معارف ديني
- اهميت مسائل حقوقي در اسلام
- مسايل اخلاقي همانند حسن خلق، حفظ اسرار، پاكدامني و عفت ،احترام متقابل، آئين معاشرت در سفر
- بهره برداری از اعياد شعبانيه که فرصت بسيار زيبايي بود تا بتوانيم سيره امام حسين و اباالفضل العباس و امام زين العابدين (عليهم السلام) را بررسی كنيم و نیز مباحثی همچون: ارزشمند انتظار مثبت، مهدويت، حكومت جهاني صالحان، وظائف شيعيان در عصر غيبت، علائم ظهور، تسليم و پذيرش حكومت مهدي (عج) از سوي جهانيان بويژه اهل كتاب، ولايت و رهبري در عصر غيبت كبري و ….
توفیق یار شد توانستیم نماز ظهر و عصر را در هتل بلر چند وعده اي به صورت جمعی برگزار کردیم.
جشن نيمه شعبان در سفارت جمهوري اسلامي هلند
با اعلام ورود هيئت حقوقي وزارت دفاع و شركت برخي افراد، از سوي سفارت، هيئت اعزامي را براي شب نيمه شعبان به مراسم خود دعوت نمودند.
این جشن به مناسبت سالگرد ولادت منجی عالم بشریت حجت بن الحسن المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)برگزار گردید.
در اين جلسه كه همه اعضاء سفارت به همراه خانواده ها و هيئت اعزامي حضور يافتند، سفير محترم جناب آقاي زياراني نيز حضور داشت ابتدا نماز جماعت خوانده شد سپس مراسم نيمه شعبان با قرائت قرآن شروع شد آنگاه سرود دسته جمعی توسط فرزندان و نو جوانان کارمندان سفارت خوانده شد و سپس مطالبی به مدت 45 دقیقه در محورهای «نقش امام عصر در حيات بشر، ظهور امام زمان (عج)، روز رهائي بشر از همه بيچارگي هاي مادي معنوي، كارگزاران امام مهدي (عج) و ويژگي هاي برجسته آنان و انجام وظائف منتظران در عصر غیبت» بیان شد.
شب بعد، سفير محترم جمهوری اسلامی ایران در هلند، هيئت اعزامي را به سفارت دعوت نمود.
پس از استقرار هیئت در رزیدانس سفارت، ابتدا مسئول محترم سفارت خیرمقدم گفت سپس رئيس هيئت گزارشي از برنامه ها وفعاليت هاي هيئت اعزامي ارائه نمود. بعد هم با برگزاري نماز جماعت و صحبتي كوتاه اخلاقي مراسم شام برقرار شد که ضمن تناول غذا مطالب لازم مطرح گردید و جلسه مهمانی پايان یافت.
محل رزيدانس سفارت جمهوري اسلامي حدود چهار كيلومتري شهر لاهه به مقدار 50.000 متر مربع است كه در 43 سال قبل به مبلغ مناسبی خريداري شده و منزل سفير هم در آنجاست و خود ساختمان رزيدانس سابقه اي 90 ساله داشت.
آشنایی با کشور هلند
تركيب جمعيتی مردم هلند
كشور هلند داراي آب و هواي بسيار خوب و پوشش گیاهی سرسبز مي باشد و جمعيتي حدود 15.000.000 نفر داشته که اكثر آنها مسيحي (كاتوليك – پروتستان) مي باشند. هلند حدود يك ميليون مسلمان دارد که از انسجام خوبي برخوردار نيستند و داراي مساجد اندكي در آمستردام . شهر لاهه در منطقه ترك نشين مي باشند. شيعيان در شهر لاهه حدود سه هزار نفر از كشورهاي گوناگون هستند كه با صحبت هايي كه با سفیر محترم شد بنا شد در صورت امكان جلسات مشتركي را داشته باشند.
در اين كشور مقداري هم يهودي و بهائي هستند كه در شهر هاي متعدد (حدود 160 شهر و روستا) زندگي مي كنند و در برابر مسيحيت جمعيت اندكي را تشكيل مي دهند.
برابر اطلاعات رسيده مجموعه ايرانيان مقيم در هلند (اعم از پناهنده – مقيم و مهاجر و غيره) 27.420 نفر می باشند كه حدود 25000 نفر آنان مربوط به بعد از پيروزي انقلاب اسلامي است.
وضعیت زندگی مردم هلند
آرامش روحي و رواني خاص بر مردم حاكم است. نحوه برخورد در کوچه و بازار، رانندگي، تعاملات و سوار شدن و پياده شدن در وسائل عمومي نشانگر اين امر مي باشد.
آنان از دوچرخه زياد استفاده مي كردند. كمتر خانواده اي پيدا مي شود كه 60% كارهاي روزمره خود را را توسط دوچرخه انجام ندهد. برخي از بانوان دو فرزند خود را بر دوچرخه خويش سوار نموده و جابجا مي شوند. این نکته در ورودی و خروجی فروشگاههای بزرگ ومیادین خوار وبار و مایحتاج مردم مشاهده میشود.
معمول خيابان های محل عبور و مرور ما از سه مسير تشكيل مي شد:
- مسير دوچرخه سواران و پياده روها به همراه سگ هاي خود
- مسير ماشين هاي سواري (شخصي و عمومي)
- مسير قطارهاي شهري كه بسيار نظيف و منظم و با كمترين آلودگي و دردسر مسافران را انتقال مي دادند ودر ساعت هاي مقرر بدون تاخیر تردد داشتند.
خيابانها آسفالت شده و يا توسط آجر و يا بلوكهاي مربع شكل فرش گرديده است و داراي نظافت چشمگير مي باشد و مردم هم در تميز نگه داشتن آن نقش دارند. عبور و مرور افراد پياده از سر چهار راه ها در زمان خود با علامت خاص انجام مي شود.
با توجه به كانالهاي آب احداث شده جزر و مدّ دريا سبب مي شود هميشه از نعمت آب برخوردارند و در برخي از شهرها مانند لیدن و آمستردام و رتردام از قايق راني و كشتيراني جهت تفريح و عبور و مرور مردم استفاده نمايند.
معمول كشور هلند و شهرهائي كه ما در آن تردد داشتيم همانند «DELFET» (دِلِفْتْ) كه در كنار ساحل واقع مي شود ساحل دريا حدود 15 تا 20 متر از سطح دريا بلند تر است كه در برابر طوفانهاي دريائي و جزر مدهاي سنگين از مصونيت برخوردار است که بخشي از آن ساحل به خاك آلمان و بلژيك متصل مي باشد كه داراي ويژگي خود مي باشد.
ميانگين سني و متوسط عمر مردم هلند بين 75 تا 80 سال بود كه در عين حال كمرخميده و آشفته حال كمتر ديديم و حتي در جلو آسايشگاه سالمندان آنان پيرمرد و پيرزن زمين گير و مفلوكي را مشاهده ننموديم.
در اين كشور اكثر مردم مسيحي از پروتستانها و كاتوليك هاهستندند که برخورد خوبي داشتند و مهاجر پذيرند و سعي مي كردند با بيگانگان به نرمي و مهرباني برخورد كنند و توجه توريست را به كشور خود جلب نمايند كه در سال مهمانپذير جمع زيادي از كشورهاي بلوك شرق و غرب مي باشند. از اين جهت از مذهب و دين در اشخاص آثار خاصي ديده نمي شود و علائمي مشاهده نمي گردد.
سياه پوستان با آرامشي كامل در اين كشور زندگي مي كنند و با مردم هلند كه سفيد پوست هستند معاشرت دارند.
كليساها در كشورهلند
کلیساها در هر هفته فقط روز يكشنبه به مدت سه ساعت بر روي عموم مردم جهت مراسم عبادی باز مي شود (و روز شنبه جهت آماده سازي چند نفر در داخل مشغول بودند) در اين مراسم 85% تا 90% افراد شركت كننده پيرمردان و پيرزنان بالاي 60 سال هستند كه جهت شركت در مراسم هفتگي حضور مي يابند.
روز يكشنبه مورخ 27/06/84 در شهر لیدن سي كيلومتري لاهه از كليساي ANOL ديدن كرديم، اين كليسا در سال 1835 ميلادي بازسازي شده بود و مورد بهره برداري قرار گرفته است.
همان روز به كليسا «FOXT» (يعني سرزمين مرتفع) سر زديم. اين كليسا تاريخي 900 ساله داشت. مجسمه شخصي با همسرش بر روي زمين حك شده بود. اين دو KERK – Hooglanse نام داشتند. قهرماني كه كشور هلند را از دست بيگانگان نجات داده بود.
وضعيت مردم شركت كننده در مراسم همانند كليسای قبلي بود. هر كس با احترام خاص وارد مي شود و سپس توجه آنان به مراسم دعا و تقسيم شيريني جلب مي گشت. در شهر كليساهاي كوچك و بزرگ فراوان ديده مي شد و گروه تبشير و تبليغ آنان جزواتي را تقسيم مي نمودند حتي به زبان فارسي كه نمونه آن را گرفتيم و مطالعه كرديم.
نکته مهم و مایه تأسف در بازدید از کلیساها این بود که هر چه جستجو کردیم که با جوانی ملاقات کنیم و دیدگاه و نظرات وی را در مورد کلیسا و نقش آن در تبشیر وهدایت نسل جوان ببینم کسی را نیافتیم از این جهت برای کلیسا نقشی درهدایت جوانان دیده نمی شد.
در نزديكي كليسا بارهاي مشروبخواري فراوان بود كه عده اي هم مشغول ميگساري به صورت دسته جمعی 5 تا 8نفر وبيشتر دور یکدیگر نشسته و مشغول بودند.
در بخش مرتفعي در نزدیکی کلیسا نمايشگاهي بود كه همزمان در كنار نمايشگاه چند دختر و پسر 20 تا 25 ساله اي را ديدم كه ماراجوينا و يا حشيش مصرف كرده بوده و از خود بي خود شده بودند گویا در این عالم نبودند. برخي گفتند در اين كشور حمل مواد مخدر تا 8 گرم آزاد است اما بيشترش جرم محسوب مي شود.
فرهنگ عمومي زنان و مردان
بي بند و باري و برهنه گشتن و خوردن مشروبات الكلي از مسائل عمومي مردم بود كه در هر كوچه وبازار وخياباني مشاهده مي شد ولی مزاحم يكديگر نبودند. معمول زنان برهنه مي چرخند و مشروبات الكلي بقدري كه وضعيت عمومي را بهم نزند مي خورند، و فرهنگ بي بند و باري و هم جنس بازي توسط كانالهاي مختلف تلويزيوني در ميان زنان و مردان ترويج مي گردد ونمونه آن درمراکز خاص و حتی عمومی مشاهده می گردید. در اين بخش يعني شهوتراني به جايي رسيده اند كه مرزي را براي خود نمي شناسند. بنا بر گفته برخي افراد مقيم، طلاق دادن و رها كردن زنان بسيار زياد است و اين وضعيت نسل آنان را تهديد مي كرد.
به برخي از دوستان گفتم اگر سه چيز در اين كشورها رواج نمي داشت مي توان گفت دنياي آنان، دنياي خوب و بي دردسر و قابل توجهی است:
- وجود انواع سگ های کوچک و بزرگ از نسل های مختلف به همراه افراد، در منازل، سر سفره هاو در اتاق استراحت وخواب تردد نموده وبا کمال تاسف در تمام شئونات آنان حضور داشته و دربرخی از خانواده ها جایگزین فرزندان و یا همسران شده است.
- مستي و خوردن مشروبات الكلي در همه وقت و همه جا كه بايد گفت فراگير است. برای همین خود شاهد بودیم که پلیس رانندگان را پیاده می کرد و دهان آنان را می بوئید تا کنترل کنند واز آثار مخرب آن به هنگام رانندگی جلوگیری کنند. كشور هلند بزرگترين سازنده و صادر كننده به ديگر كشورها و مصرف كننده مشروبات الكلي بويژه آبجو مي باشد.
- سكس و برهنگي زنان و مردان و همه فرزندان پسر و دختر آنان را گرفتار کرده است در همه جا عادی شده بود و با کمال تأسف تجاوز به دختران در ميان برخی خانواده ها شایع شده که زندگی مردم هلند و اروپا را تهدید می کرد.
سردمداران كليساها و افرادي كه به نحوي با معابد و مراکز فرهنگی عبادی سر و كار داشنتد از ويژگي سوم سخت ناراحت و گله مند بودند و در اين مورد از ايتاليا و فرانسه و آمريكا و انگلستان اظهار انزجار نموده و برآنان لعن و نفرین مي فرستادند.
نكات مثبت و قابل توجه مردم هلند
- مردم هلند سعي كرده اند با وجود زندگي ماشيني، خود را از طبيعت جدا نكنند به گونه ای که چراي گاو و پرورش گوسفندان و دوشيدن شير آنان در 500 متري كاخ ملكه هلند مشاهده مي شد و همچنين پرورش مرغابي و گوسفند و شتر مرغ و ….
- توجه به پرورش گیاهان و پرورش انواع گل در داخل کشور و صدور آن به کشورهای دیگر از خصوصیات مردم هلند است و زبانزد خاص و عام شده است.
- تأمین برخی از نیازمندی های خوراکی خود همانند گوشت و لبنیات و غیره .
در اين جهات وضعيت شهرهايي كه ديديم همانند خود لاهه، دلف و ليدن نسبتاً خوب بود ولی مي گفتند آثار بي بند و باري و ترويج فساد در شهر هاي آمستردام و روتردام و … بيش از اينهاست.
جلسه با وكلاء ايراني
روز جمعه مورخ 18/06/84 هـ . ش جهت آشنايي و شروع به كار ديوان داوري بين المللي لاهه نشستي را با وكلای ايراني در ساعت 9 صبح در هتل BELAIR آغاز كرديم. در اين جلسه اشخاص زیر حضور داشتند.
- آقاي محمدحسين زاهدين لبّاف {نماينده و رابط جمهوري اسلامي}
- آقاي دكتر علي اكبر رياضي {مشاور حقوقي و نماينده و رابط }
- آقاي دكتر رادمن باندي (آمريكايي) {وكيل وزارت }
- آقاي دكتر ديويد سلرز (انگليسي) {وكيل وزارت }
- آقاي چارلز كلي پول (انگليسي) {وكيل وزارت }
- آقاي ويل توماس (انگليسي) {وكيل وزارت }
- آقاي دكتر گلاور (انگليسي) {استاد و كارشناس حقوقي و وكيل وزارت }
- دو نفر خانم همكار با وكلاي فوق كه مقدمات را فراهم مي نمودند.
مشاوره و دعاوي ايران در جمع وكلا و هيئت اعزامي از جمهوري اسلامي آغاز شد، سير كار و وضعيت دادگاه و چينش آن مطرح گرديد که اظهار داشتند در هفته آينده جلسات ديوان بشرح ذيل آغاز مي گردد.
ابتداء: طرح دعاوي و استدلال از سوي وكلاء ايراني و هيئت همراه
نوبت اول: دوشنبه 21/06/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
سه شنبه 22/06/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
چهارشنبه 23/06/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
پنج شنبه 24/06/84صبح {9 تا 13} عصر تعطيل
سپس طرح دفاعيات و ادعاهاي وكلاء آمريكايي و هيئت همراه
نوبت اول: جمعه 25/06/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
دوشنبه 28/06/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
سه شنبه 29/06/84صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
چهارشنبه 30/06/84 صبح {9 تا 13} عصر تعطيل
نوبت دوم: دفاعيات وكلاء ايراني و مرحله پرسش داوران بين المللي
پنجشنبه31/06/84 هـ .ش صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18:30}
نوبت دوم: دفاعيات وكلاء آمريكايي و مرحله پرسش داوران بين المللي
جمعه 01/07/84 صبح {9 تا 13} عصر {15 تا 18}
شنبه 01/07/84 در هتل بلر
صبح ساعت 9 تا 14 جمع بندي مطالب و برنامه ريزي نسبت به آينده – توصيه هيئت ايراني به وكلاء. كه مجموعه جلسات ديوان حدود 60 ساعت بطول انجاميد و نزديك 30 ساعت جلسات مقدماتي و نهائي در هتل بلر برگزار شد كه مي توان گفت 90 ساعت كاري در مجموعه مأموريت انجام پذيرفت.